500 milyon dolarla hazineden sonra Türkiye’nin en büyük sukuk ihracını gerçekleştiren ve başarılarına bir yenisini ekleyen Türkiye Finans Bankası’nın Genel Müdürü Derya Gürerk ile katılım bankacılığı, sukuk ve finans sektörünü konuştuk.  Gürerk, Türkiye Finans’ın 2023 hedefleri, İstanbul Finans Merkezi ile ilgili beklentilerini ve bilinmeyenleri Akit’e anlattı.
“BİZİM İHRAÇ ETTİĞİMİZ SUKUK
KİMSEYLE KIYASLANAMAZ”
Sukuk ihracında diğer bankalara nazaran Türkiye Finans neden bu kadar gecikti?
Onlar sukuk ihracını gayrimenkulleriyle yaptılar. Biz leasingle yaptık. Leasing portföyünün oluşmasını bekledik. 1,5 sene leasing portföyünü oluşturmaya çalıştık. 1,5 senede 8 kat leasing portföyümüzü büyüttük. 50 milyon lirayla aldık 2011 yılının ortalarında şu an ise 450 milyon dolaylarına ulaşmış durumdayız. Bu portföyün oluşması şarttı. Bu portföy oluşacak ki siz bunu sukuka konu edebileceksiniz. Beklememizin nedeni buydu. Diğer bir nedeni ise bizde gayrimenkulün olmamasıdır. Bizim gayrimenkul hacmimiz çok düşük. Hazinemizin çıkardığı sukuktan sonraki en büyük rakam bizimki. Tabii ki hazinemizin sukuku çok başarılıydı. Ancak başkalarıyla kıyas kabul etmez.
Sukukta gayrimenkule fazla payımız yok dediniz. İnşaat, turizm, oteller ekonomimizin lokomotifi konumunda. Siz gayrimenkule girmeyecek misiniz? Gayrimenkul alanını küçük mü tutacaksınız?
Fonlama olarak biz bankacılık yapıyoruz. Biz gayrimenkul geliştirme işinde yokuz. Biz ama geliştirmeyi fonluyoruz. Birçok fonladığımız firma var. Benim şu an gayrimenkul sektörüne olan riskim, portföyüm yüzde 10’dur. Bu ne demek 1,5 milyar liradan fazla ben gayrimenkul sektörünü fonlamışım zaten. Toplamda benim 2-2,5 milyar liralık gayrimenkul sektörünü fonlamam var. Böyle baktığın zaman biz zaten destekliyoruz. Ancak biz girip geliştirmiyoruz. Biz finansal aracılık yapan bir kurumuz. Fonları topluyoruz ve kullanımınıza sunuyoruz. Biz girelim inşaat sektöründe yapalım, satalım ve kâr edelime bakmıyoruz
KATILIM BANKALARI
SON 10 YILDA SEKTÖRÜN
2 KATI BÜYÜDÜ
Türkiye sukukta, İslami fonlarda dünyaya ve Avrupa’ya nazaran nasıl bir konumda?
Bu konuda bir tartışma var biliyorsunuz. Katılım bankacılığının hızıyla ilgili. Bence son dönemde çok hızlanmış durumda katılım bankacılığı. Yiğidi öldür hakkını yeme. Bu sektörde 4 bankayız neticede hem arkadaşız hem rakibiz. Ancak hakikaten hızlı gidiyoruz. Bir kere şöyle söyleyeyim son 10 yılda Türkiye bankacılık sektörü bir başarı hikayesi. Buna nazaran katılım bankacılığı diğer bankalara göre 2 kat büyümüş durumda. Tamam akranlarına kıyasladığınız zaman ne olur bilmiyoruz ama hem HSBC hem Citibank dünyanın en büyük İslamic bankacılığını yapan bankalar. Şaka gibi ama öyle yani ve kendi lisansları içerisinde yapıyorlar. Büyük olmalarının temel sebeplerinden biri Londra’da yerleşmeleridir. Tabii Londra’da bir finans merkezi var. Herkes orda olduğu için bu fonlara ulaşmak, yönetmek ve kullanmak çok daha kolay aynı zamanda doğru bir yöntem.
DEVLETİN KATILIM BANKACILIĞI
YAPACAK OLMASI BİR FIRSATTIR
Kamu bankalarının katılım bankacılığı yapmak istemesine nasıl bakıyorsunuz?
Benim şöyle bir tarzım var; olan her şeyin iyi tarafını görmeye çalışırım. Çünkü kötü tarafını herkes görüyor zaten. Ben bizim için fırsat olacağını düşünüyorum. Fırsat şu şekilde olur. Pazar payı kaybetsek bile sektör çok büyüyeceği için rakamlar çok büyüyor. Rakamlar çok büyüdüğü zaman da zaten biz kafamızdaki büyüklük rakamına ulaşıyoruz.
Hükümetimiz diyor ki 2023 yılı hedefimiz 2 trilyon dolar ekonomi. Katılım bankacılığı mevcut yüzde 4-5 payın bu tarihlerde uç hesap olarak yüzde 20’lere çıkacağı öngörülüyor. 2023’teki ekonomide bir kere bankacılıkla GSMH birebir gidecek. Birebir olacağından emin isek bankacılık 2 trilyon dolar. Bunun yüzde 20’si 400 milyar dolar yapar. Biz bugün katılım bankacılığı olarak neyiz 35 milyar dolar. 10 senede 10 kattan fazla büyüyoruz. 400 milyar dolar için 70 milyar dolar bilanço var 7 milyar lira öz kaynak var.
400 milyar dolarlık bilançoda 40 milyar dolara yakın öz kaynağı olması lazım. Bilemedin 30 milyar dolar öz kaynağı olması lazım. Diyelim ki bugün itibariyle ben katılım bankacılığının yüzde 25’ine sahibim. 400 milyar dolar olduğunda katılım bankaları arasında yüzde 10’una sahip olacağımı varsayalım. 40 milyar dolar yapar bu. Ben şu anda 10 milyar dolarım zaten. 10 senede ben 4 kat büyüyorsam ve bununla ilgili sermayeyi koyabiliyorsam bence herkes mutlu olur. Hissedarlarımız da mutlu olur, yönetimimiz de mutlu olur, biz de mutlu oluruz ve hepimiz mutlu oluruz.